چرخ خیاطی از مجموعه‌ای از قطعات و تجهیزات مختلف در کنار هم تشکیل شده است که با همکاری یکدیگر امکان دوخت و دوز سریع، تمیز و بدون مشکل را روی انواع پارچه فراهم می‌کنند. یکی از این قطعات که نقش بسیار مهمی را در چرخ خیاطی و دوخت تمیز آن ایفا می‌کند، ماسوره است. ماسوره چرخ خیاطی به عنوان قطعه‌ای که نخ دور آن پیچیده می‌شود، می‌تواند نقش بسیار مهمی را در دوخت تمیز به همراه داشته باشد. با این حال عدم تنظیم درست ماسوره و عدم آگاهی در مورد قرارگیری آن در محل مناسب، باعث ایجاد مشکل در حین دوخت می‌شود.
ماسوره چرخ خیاطی چیست؟
ماسوره چرخ خیاطی در واقع یک قرقره کوچک است که می‌تواند با جنس فلز، پلاستیک و یا شیشه تولید شود. نخ دور این قرقره پیچیده شده و می‌توان قرقره را در چرخ خیاطی قرار داد. محل ماسوره چرخ خیاطی بین نعل و سوزن چرخ خیاطی خانگی است. ماسوره وظیفه دارد که با کمک قلاب موجود در ماکو، نخ دوم را در چرخ خیاطی با نخ اول ترکیب کند و کوک زنی حرفه‌ای را ارائه نماید.
انواع ماسوره چرخ خیاطی
انواع ماسوره چرخ خیاطی را می‌توان از نظر جنس به سه دسته فلزی، پلاستیک و شیشه‌ای تقسیم بندی کرد که هر کدام جزئیات و کارایی خاص خودشان را دارند.
-
ماسوره فلزی برای چرخ خیاطی
اولین نوع ماسوره برای چرخ خیاطی، ماسوره فلزی است. این نوع ماسوره از جنس آلومینیوم و ترکیب با چند فلز مختلف دیگر ساخته شده است. استحکام و مقاومت ماسوره‌های فلزی بسیار بیشتر از دو نوع ماسوره دیگر است. با این حال باید بدانید که این ماسوره وزن بیشتری دارد، ولی با استحکام بالا در برابر خوردگی و حرارت عملکرد بسیار خوبی از خود نشان می‌دهد. همین موضوع باعث شده تا اولین گزینه افراد برای خرید ماسوره مناسب چرخ خیاطی قدیمی و جدید، ماسوره فلزی باشد.
-
ماسوره پلاستیکی برای چرخ خیاطی
ماسوره پلاستیکی می‌تواند با وزن کمتر در چرخ خیاطی قرار بگیرد. این ماسوره استحکام و مقاومت نسبی خوبی دارد، اما استحکام آن‌ها به اندازه ماسوره‌های فلزی نیست. از طرفی باید توجه داشت که ماسوره پلاستیکی چرخ خیاطی می‌تواند در اثر ضربه و فشار بسیار زیاد شکسته شود.
-
ماسوره شیشه‌ای برای چرخ خیاطی
ماسوره شیشه‌ای مانند ماسوره پلاستیکی ظاهر شفافی دارد. این نوع ماسوره نیز وزن سبکی دارد و به راحتی می‌تواند روی چرخ خیاطی نصب شود. مقاومت بالای این ماسوره در برابر ضربه و نیروهای وارده پایین است. به همین خاطر ممکن است زودتر از ماسوره‌های پلاستیکی دچار شکستگی و آسیب شود.
تفاوت ماسوره فلزی و پلاستیکی در چرخ خیاطی
یکی از سوالات رایجی که بسیاری از کاربران چرخ خیاطی دارند، تفاوت بین ماسوره‌های فلزی و پلاستیکی است. این دو نوع ماسوره نه‌تنها از لحاظ جنس مواد اولیه تفاوت دارند، بلکه بر عملکرد و نتیجه نهایی دوخت نیز تأثیرگذار هستند. ماسوره‌های فلزی معمولاً در چرخ‌های صنعتی یا مدل‌های قدیمی‌تر استفاده می‌شوند و از مقاومت بالایی در برابر فشار و دمای زیاد برخوردارند. این نوع ماسوره برای دوخت پارچه‌های ضخیم‌تر مانند جین یا کتان عملکرد بهتری دارد.
از طرف دیگر، ماسوره‌های پلاستیکی سبک‌تر هستند و بیشتر در چرخ‌های خیاطی خانگی مدرن استفاده می‌شوند. یکی از مزیت‌های ماسوره پلاستیکی شفاف بودن آن است که امکان مشاهده مقدار باقی‌مانده نخ را برای کاربر آسان‌تر می‌کند. با این حال، ماسوره‌های پلاستیکی ممکن است در صورت وارد شدن فشار زیاد یا استفاده نادرست، دچار شکستگی شوند. انتخاب بین این دو نوع ماسوره بستگی به مدل چرخ خیاطی و نوع پارچه‌ای دارد که قصد دوخت آن را دارید.
نحوه تنظیم ماسوره در چرخ خیاطی | نحوه قرار دادن ماسوره در چرخ خیاطی قدیمی
برای استفاده از چرخ خیاطی صنعتی و خانگی باید حتما ماسوره را به درستی تنظیم کنید. نحوه تنظیم کردن ماسوره بسیار ساده است. فقط کافیست که ابتدا ماکو و ماسوره را از زیر پایه چرخ خیاطی بیرون بیاورید و ماسوره را در دست بگیرید. پیچ کوچکی روی ماسوره قرار گرفته است که می‌توانید با کمک آن میزان کشش نخ را تنظیم کنید.
برای تنظیم کردن نخ ماسوره و کشش آن، لازم است که سر نخ دوم را به ماسوره بچسبانید و از پیچ تنظیم برای کنترل کشش نخ استفاده کنید. بسته به نوع دوخت و ضخامت نخ، تنظیم ماسوره و میزان کشش آن باید به درستی انجام شود. سپس ماسوره و ماکو را در چرخ خیاطی قرار دهید و روی یک تکه پارچه دوخت را امتحان نمایید. در این صورت می‌توانید از مطلوب بودن کشش نخ مطمئن شوید و یا در صورت نیاز مجددا مراحل تنظیم ماسوره را انجام دهید.
راه‌های جلوگیری از گیر کردن نخ در ماسوره
گیر کردن نخ در ماسوره یکی از مشکلات رایجی است که می‌تواند منجر به ایجاد نخ‌های جمع‌شده در پشت پارچه یا حتی توقف کامل چرخ خیاطی شود. برای جلوگیری از این مشکل، باید به چند نکته مهم در هنگام نصب و استفاده از ماسوره توجه کرد. اول از همه، مطمئن شوید که نخ در جهت درست در ماسوره پیچیده شده باشد و ماسوره به درستی در جای خود قرار گرفته باشد. در بسیاری از چرخ‌ها، جهت صحیح قرارگیری ماسوره با یک علامت یا فلش روی بدنه چرخ نشان داده شده است.
همچنین بهتر است هنگام پر کردن نخ در ماسوره، از سرعت یکنواخت استفاده کنید تا نخ با فشار مناسب و به‌صورت منظم پیچیده شود. از استفاده از ماسوره‌های ترک‌خورده یا نامناسب نیز خودداری کنید. تمیز نگه‌داشتن محفظه ماسوره و روان‌کاری به موقع قطعات متحرک چرخ، تأثیر زیادی در کاهش احتمال گیر کردن نخ دارد. رعایت این نکات ساده می‌تواند در طول عمر چرخ خیاطی و کیفیت دوخت شما تأثیر قابل‌توجهی داشته باشد.
جا انداختن ماسوره چرخ خیاطی
جا انداختن ماسوره چرخ خیاطی یکی از مهم‌ترین اقداماتی که باید برای جلوگیری از نخ جمع شدن در حین خیاطی انجام دهید. دقت کنید که برای این کار ابتدا می‌بایست جهت چرخش ماسوره را مشخص کنید. بسته به نوع چرخ خیاطی ممکن است چرخش ماسوره خلاف یا در جهت عقربه‌های ساعت باشد. پس از تعیین این موضوع، لازم است که ماسوره را داخل ماکو قرار داده و زبانه ماکو را مشاهده کنید. زبانه ماکو باید دقیقا در محفظه خالی و داخلی چرخ خیاطی قرار بگیرد. در این صورت ماکو در جای خود ثابت می‌شود و فقط کمی حرکت دارد. اگر پس از قرار دادن ماکو در چرخ خیاطی، همچنان شاهد چرخش آن بودید؛ مجددا ماکو را خارج کرده و نصب کنید.
علت شل دوختن ماسوره چرخ خیاطی
شل دوختن چرخ خیاطی جانتک می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. یکی از دلایل شایع، قرار نگرفتن نخ ماسوره در جای مناسب و یا شل بودن آن است. در این صورت چرخ خیاطی نخ را به صورت شل می‌دوزد. حتما باید در صورت شل دوختن چرخ خیاطی، ماسوره را خارج کرده و بررسی کنید. اگر نخ دور ماسوره شل استف حتما باید با دقت مجددا نخ ماسوره را در جای خود قرار دهید.
تعمیر ماسوره پرکن چرخ خیاطی قدیمی
برای تعمیر ماسوره پرکن چرخ خیاطی ژانومه، ابتدا دستگاه را از برق بکشید و قاب بالایی چرخ را باز کنید تا به مکانیزم داخلی ماسوره‌پرکن دسترسی پیدا کنید. در این بخش معمولاً یک غلتک لاستیکی یا تسمه کوچک وجود دارد که وظیفه انتقال حرکت از موتور به ماسوره‌پرکن را دارد. اگر این قطعه خشک، ترک‌خورده یا ساییده شده باشد، باید آن را با یک قطعه جدید تعویض کنید. همچنین اهرم ماسوره‌پرکن را بررسی کنید تا به‌درستی قفل شود و در جای خود قرار گیرد. قطعات متحرک این بخش ممکن است به‌دلیل گرد و غبار یا پرز نخ، گیر کرده باشند؛ بنابراین تمیزکاری با فرچه یا پنس الزامی است. پس از تمیزکاری، نقاط متحرک را با روغن مخصوص چرخ خیاطی روان‌کاری کنید تا حرکت نرم و بدون صدا انجام شود. در نهایت، قاب را ببندید، چرخ را روشن کرده و عملکرد ماسوره‌پرکن را آزمایش کنید تا مطمئن شوید نخ به‌درستی و منظم روی ماسوره پیچیده می‌شود.
علت کار نکردن ماسوره پر کن چرخ قدیمی
نچرخیدن ماسوره چرخ خیاطی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. به طور کلی، به دلیل ارتباط نزدیک ماکو و ماسوره، هر دلیلی که باعث عدم چرخ ماکو شود، روی چرخیدن ماسوره نیز تاثیر دارد. عوامل مختلفی مانند فرسوده بودن ماکو در اثر ضربه و فشار، قرار ندادن درست ماکو و ماسوره در چرخ خیاطی و تجمع آلودگی روی ماسوره و ماکو باعث می‌شود تا ماکو در جای خود به درستی حرکت نکند. این موضوع باعث جمع شدن دوخت و نخ شده و مشکلات بسیار زیادی را در حین دوخت به وجود می‌آید. همچنین باید در هنگام قرار دادن نخ در ماسوره به جهت نخ و سفت چرخیده شدن آن در دور ماسوره توجه داشته باشید.
بهترین روش نخ‌پیچی ماسوره برای دوخت یکنواخت
برای داشتن دوختی یکدست و بدون قطعی یا شل شدن نخ، نخ‌پیچی صحیح ماسوره اهمیت زیادی دارد. یکی از اشتباهات رایج، پیچیدن نخ با دست یا با سرعت زیاد و ناپیوسته است که باعث ایجاد تنش نامناسب در نخ می‌شود. بهترین روش نخ‌پیچی ماسوره این است که از سیستم نخ‌پیچی خود چرخ خیاطی استفاده کنید، چون این سیستم طوری طراحی شده که نخ را با فشار یکنواخت و از مرکز ماسوره به لبه‌ها می‌پیچد.
قبل از شروع نخ‌پیچی، حتما نخ را از مسیر صحیح در چرخ عبور دهید و انتهای آن را به درستی در شیار ماسوره قرار دهید. استفاده از نخ با کیفیت و هماهنگ با نوع پارچه نیز بسیار مهم است. همچنین، اگر در هنگام نخ‌پیچی صدایی غیرعادی شنیدید یا ماسوره به‌درستی نمی‌چرخید، بهتر است چرخ را خاموش کرده و وضعیت محفظه نخ‌پیچ را بررسی کنید. نخ‌پیچی اصولی نه تنها از گره خوردن نخ جلوگیری می‌کند، بلکه عمر نخ و ماسوره را نیز افزایش می‌دهد.
سخن پایانی
ماسوره چرخ خیاطی یکی از قطعات مهم است که در داخل ماکو قرار می‌گیرد و وظیفه تامین نخ مورد نیاز در حین دوخت را دارد. ماسوره در سه جنس فلزی، پلاستیکی و شیشه‌ای در بازار موجود بوده که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. اگر با نحوه تنظیم و جا انداختن ماسوره در چرخ خیاطی آشنایی داشته باشید، می‌توانید بدون دغدغه دوخت تمیز و بدون مشکل داشته باشید. دقت کنید که شل بودن نخ دور ماسوره می‌تواند تاثیر منفی روی کیفیت دوخت بگذارد و باعث شل دوختن چرخ خیاطی نیز شود. از این رو حتما باید به تنظیم ماسوره و نخ قرار گرفته در دور آن توجه ویژه داشته باشید.